John Myers
Obesitas is een beschavingsziekte. Ernstig overgewicht – obesitas – veroorzaakt op lange termijn verschillende secundaire ziekten en verkort de levensverwachting. Het loont de moeite om tijdig tegenmaatregelen te nemen.
Bijna elke tweede vrouw in Duitsland (49 procent) classificeerde onderzoekers van het Robert Koch Instituut in Berlijn in 2013 als overgewicht; voor mannen ligt het zelfs rond de 64 procent. Deze aantallen zijn de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. Wel neemt de neiging tot zeer overgewicht, oftewel obesitas (obesitas) toe. Vooral bij mannen. En volgens een recente studie hebben vooral mannen de neiging om hun gewicht te onderschatten.
Het is zorgwekkend dat vooral jonge volwassenen dikker worden: een derde van de jongeren heeft overgewicht, en zeker vijf procent van de kinderen en jongeren heeft zelfs obesitas.
Oorzaken zijn legio
Overgewicht kan vele redenen hebben. Vaak zijn er meerdere met elkaar verbonden, zoals een hormonale stoornis of genetische factoren. Ook psychologische factoren zijn van invloed – zoals eenzaamheid, nederlagen, het verlies van een partner of baan, of tijdens een ernstige depressie. Voedsel kan dan de rol van zielenvertrooster spelen. Je "zoet" alle onaangename dingen van het dagelijks leven of "eet ze op", de zorgen.
Dieet en lichaamsbeweging spelen een belangrijke rol
Uiteindelijk is de belangrijkste oorzaak van obesitas vaak de ongunstige combinatie van ongezonde eetgewoonten en een gebrek aan beweging: hoeveel sneller is een kant-en-klaarmaaltijd opgewarmd dan een berg groenten geschild en gekookt. Overal wachten koekjesrepen en heerlijke gebakken goederen. Ze leveren veel energie maar weinig voedingsstoffen – daarom meldt het lichaam al snel weer honger. Zo groeien vetcellen. En ze blijven. Door gebrek aan tijd of gemak rijden we met de auto in plaats van met de fiets, nemen we de lift in plaats van de trap en zitten we veel te veel.
Identificeer overgewicht
Een indicator voor obesitas is de Body Mass Index (BMI). Vanaf een BMI van 25 spreekt men van lichte obesitas, de zogenaamde pre-obesitas. Een BMI van 30 is zwaarlijvig. BMI wordt berekend door uw gewicht te delen door het kwadraat van uw lengte in meters. Dus als een vrouw 1.69 meter lang is en 85 kilo weegt, dan is haar BMI 85 / (1.69 x 1.69) = 29.8. Dit betekent: Uw BMI bevindt zich op de grens van zwaarlijvigheid, zwaarlijvigheid.
Tailleomtrek is de belangrijkste indicator
Als de vrouw in het voorbeeld echter een bodybuilder zou zijn, dan zouden veel kilo's zeker in haar spieren zitten en niet zo dik op haar heupen. Daarom is het extra meten van buikomtrek en heupomtrek belangrijk voor een gedegen diagnose.
Om de “taille-tot-heupverhouding” te bepalen, wordt de buikomtrek – vier centimeter boven de bekkenkam gemeten – gedeeld door de heupomtrek. In de sportgeneeskunde spreekt men van een normaal gewicht als het resultaat lager is dan 0.8 voor vrouwen en lager dan 0.9 voor mannen. De middelomtrek alleen is al een indicator: voor vrouwen wordt deze als te hoog beschouwd vanaf 80 centimeter en voor mannen vanaf 94 centimeter.
Obesitas bij kinderen
Er is een eenvoudige vuistregel voor schoolkinderen tot aan de puberteit: de bovengrens voor een normaal gewicht is de lengte van het kind in centimeters min 100. Een achtjarige die 1.28 meter lang is en 32 kilo weegt, is bijvoorbeeld duidelijk overgewicht.
Diagnose en vervolgonderzoeken door de arts
Als uw body mass index (BMI), middelomtrek of taille-heupverhouding aangeeft dat u te zwaar bent, moet u een afspraak maken met uw huisarts of een ervaren voedingsdeskundige. Hij neemt een uitgebreide medische geschiedenis en onderzoekt u
- of er al een metabool syndroom is of andere mogelijke secundaire ziekten (bijv. artrose)
- bloed, urine, schildklier
- eetgewoontes.
Daarnaast maakt de arts een familie-, psychologische en sociale anamnese en een verslavingsanamnese, dwz hij vraagt naar eventuele privé- of professionele problemen. Dit is de enige manier om de oorzaken echt te achterhalen.
Conservatieve therapie: verandering in dieet
Samen met een voedingsdeskundige ontwikkelen zwaarlijvigen een concept voor een zogenaamde conservatieve therapie – zorgverzekeraars ondersteunen dit. Dit betekent: Het eetgedrag wordt geanalyseerd, voedingsfouten worden eruit gefilterd en er wordt een individueel voedingsplan gemaakt. Een plan dat zoveel mogelijk rekening houdt met persoonlijke voorkeuren.
