Introduction: The Dilemma of Money vs. Health
ʻO ka hoʻopaʻapaʻa e pili ana i ka mea nui, ke kālā a i ʻole ke olakino, ke hoʻomau nei no nā makahiki. Kū mai ka pilikia no ka mea he mea nui ke kālā a me ke olakino no ka maikaʻi o ke ola. Hāʻawi ke kālā iā mākou i nā mea e pono ai, ʻoiai ʻo ke olakino maikaʻi e hiki ai iā mākou ke hauʻoli piha i ke ola. No laila, he mea koʻikoʻi ka hoʻomaopopo ʻana i ka pilina ma waena o ke kālā a me ke olakino a me kā lākou hana i ko mākou ola a me ke kaiāulu.
ʻO ke kuleana o ke kālā i ko mākou ola a me ka hui
He ʻāpana koʻikoʻi ke kālā i ko mākou ola, a he kuleana koʻikoʻi ia i ko mākou kaiāulu. ʻO ia ke kumu mua o ka hoʻololi ʻana i nā waiwai a me nā lawelawe a pono no ke ola. Hāʻawi ke kālā iā mākou i ka meaʻai, ka hale, ka lole, a me nā pono pono ʻē aʻe. Hiki iā mākou ke komo i nā lawelawe mālama ola, hoʻonaʻauao, a me nā manawa ʻē aʻe e kōkua iā mākou e hoʻomaikaʻi i ko mākou ola. Eia kekahi, ʻo ke kālā ke ana o ka kūleʻa a me ke kūlana i loko o ko kākou kaiaulu, a ʻike pinepine ʻia ka poʻe i ʻoi aku ka nui o ke kālā he kūleʻa a koʻikoʻi.
ʻO ke koʻikoʻi o ke ola kino i ko mākou ola a me ka nohona
ʻO ke olakino ke kumu o ka maikaʻi o ke ola. ʻO ke olakino maikaʻi e hiki ai iā mākou ke leʻaleʻa i nā leʻaleʻa maʻalahi o ke ola a hahai i kā mākou mau pahuhopu a me nā makemake. Hāʻawi ia iā mākou e huahua a hāʻawi i ke kaiāulu. He kuleana koʻikoʻi ke ola kanaka, a he mea koʻikoʻi ke komo ʻana i nā lawelawe mālama ola no ka mālama ʻana i ke olakino maikaʻi. No laila, he mea nui e hoʻomaka i ko mākou olakino a mālama i ko mākou olakino, noʻonoʻo, a me ka naʻau.
Ka loulou ma waena o ke kālā a me ke olakino
Aia ka pilina ikaika ma waena o ke kālā a me ke olakino. Loaʻa i nā poʻe me nā kumu waiwai kālā ʻoi aku ka maikaʻi o ka loaʻa ʻana o nā lawelawe mālama olakino a hiki ke loaʻa i ka meaʻai olakino, hoʻoikaika kino, a me nā hana olakino ʻē aʻe. Loaʻa iā lākou ke koʻikoʻi liʻiliʻi e pili ana i ka maopopo ʻole kālā a hiki iā lākou ke hoʻomaha i ka hana no ka hoʻōla ʻana mai ka maʻi. Eia nō naʻe, paʻakikī paha ka poʻe me nā kumu kālā haʻahaʻa i ke komo ʻana i nā lawelawe mālama olakino a pono paha e hana i nā koho paʻakikī ma waena o ka uku ʻana i nā pono koʻikoʻi a i ʻole ka mālama olakino.
Ka hopena o ke kūlana kālā ma ke ola kino
He hopena koʻikoʻi ke kūlana kālā i ke olakino. Loaʻa pinepine ka poʻe me nā kumu waiwai haʻahaʻa i nā hopena olakino maikaʻi ʻole, e like me ke kiʻekiʻe o nā maʻi maʻi a me ka pōkole o ke ola. ʻO kēia ma muli o nā kumu e like me ka palena o ka loaʻa ʻana o nā lawelawe mālama olakino, nā kūlana ola maikaʻi ʻole, a me ke koʻikoʻi e pili ana i nā hakakā kālā. Eia kekahi, ʻaʻole hiki i nā poʻe ma nā ʻāpana haʻahaʻa ke komo i nā koho meaʻai olakino, e alakaʻi ana i nā koho meaʻai maikaʻi ʻole a me ka piʻi nui ʻana o nā maʻi maʻi.
Hoʻomaka mua i ke kālā a i ʻole ke olakino: nā pono a me nā pōʻino
ʻO ka hoʻomaka ʻana i ke kālā ma mua o ke olakino hiki ke alakaʻi i nā lanakila pōkole akā hiki ke hopena i nā hopena olakino lōʻihi. ʻO ka poʻe e kālele ana i ka loaʻa kālā ke mālama ʻole i ko lākou olakino, e alakaʻi ana i ka maikaʻi kino kino a me ka noʻonoʻo. Ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, ʻo ka hoʻokumu ʻana i ke olakino ma mua o ke kālā e hopena i ka paʻa kālā, e alakaʻi ana i ke kaumaha a me ka hopohopo e pili ana i nā hakakā kālā. He mea nui ka loaʻa ʻana o ke kaulike ma waena o ke kālā a me ke olakino a hoʻokaʻawale i nā mea ʻelua.
ʻImi ʻana i ke kaulike: Nā ʻanuʻu e hōʻoia ai i ka pono kālā a me ke kino
ʻO ka loaʻa ʻana o kahi kaulike ma waena o ke kālā a me ke olakino e pono ai ka hoʻoikaika a me ka hoʻolālā. Hoʻopili ia i ka hana ʻana i nā hana e hoʻokele pono i ke kālā, e like me ka hoʻolilo kālā a me ka mālama kālā. Hoʻopili pū ʻia ka hoʻokumu ʻana i ke olakino ma o ka lawe ʻana i nā ʻano nohona olakino a me ka ʻimi ʻana i ka mālama olakino inā pono. Eia kekahi, ʻo ke kūkulu ʻana i kahi ʻōnaehana kākoʻo a me ka ʻimi ʻana i nā kumuwaiwai e like me ka ʻōlelo aʻo kālā a me nā lawelawe mālama ola hiki ke kōkua i ka hōʻoia ʻana i ka maikaʻi kālā a me ke kino.
Ka Manaʻo Manaʻo: Hoʻoholo i kahi kaulike ma waena o ke kālā a me ke olakino
I ka hopena, ʻaʻole ʻoi aku ka nui o ke kālā a me ke olakino ma mua o kekahi. Pono nā mea ʻelua no ka maikaʻi o ke ola a pono e hana mua ʻia. Pono e hoʻomaopopo i ka pilina ma waena o ke kālā a me ke olakino a hana i nā hana e ʻike ai i ke kaulike ma waena o nā mea ʻelua. Ma ka hoʻonohonoho pono ʻana i ke olakino a me ka mālama ʻana i ke kālā, hiki iā mākou ke hōʻoia i ka maikaʻi kālā a me ke kino a alakaʻi i kahi ola hoʻokō.