Micah Stanley
Sólbruni kemur oft algjörlega á óvart. Vindur, vatn eða fersk hæð þýðir að fólk hefur tilhneigingu til að vanmeta sólina. Skyndilega er húðin rauð, bólgin, bólgin og sársaukafull. Kaldur klútur eða krem eru venjulega notuð til að lina sársaukann og leyfa bólgunni að minnka. Tvíblind, klínísk samanburðarrannsókn með lyfleysu sýndi fram á að inntaka D-vítamíns eftir sólbruna getur létt á því fljótt svo hægt sé að telja D-vítamín meðal heimilisúrræða við sólbruna í framtíðinni.
D-vítamín veitir léttir frá sólbruna
D-vítamín er vel þekkt sólskinsvítamín. Það myndast aðallega í húðinni þegar það verður fyrir sólarljósi. Matur gefur mjög lítið af D-vítamíni og hentar, með nokkrum undantekningum, ekki til að mæta D-vítamínþörf.
Jafnframt virðist D-vítamínið sem framleitt er með hjálp sólarinnar nú vernda húðina fyrir sólbruna eða leyfa húðinni að gróa hraðar eftir að sólbruna hefur átt sér stað.
Í þessu skyni ætti að taka stóran skammt af D-vítamíni á fyrstu klukkustund eftir sólbruna. Þá dregur vítamínið verulega úr roða, bólgu og bólgu í húð – samkvæmt tvíblindri, lyfleysu-stýrðri klínískri rannsókn á vegum Case Western Reserve University School of Medicine og University Hospitals Cleveland Medical Center. Niðurstöður rannsóknarinnar voru birtar í Journal of Investigative Dermatology.
Því hærra sem D-vítamínmagnið er, því hraðar læknar sólbruna
Þátttakendurnir 20 í rannsókninni fengu annað hvort lyfleysu eða 50,000, 100,000 eða 200,000 ae af D-vítamíni einni klukkustund eftir að þeir voru sólbruna. Viðfangsefnin og sólbruna þeirra voru síðan skoðuð 24, 48 og 72 klukkustundum og 1 viku eftir sólbrunainntöku D-vítamíns. Einnig voru tekin húðsýni til frekari rannsókna.
Þeir þátttakendur sem tóku stærsta skammtinn af D-vítamíni sýndu bestu áhrifin og voru með minnstu húðbólguna eftir 48 klst. Því hærra sem D-vítamínmagnið var hjá þátttakendum, því minna roðnaði húðin. Á sama tíma sást gífurleg aukning á virkni þeirra gena sem bera ábyrgð á húðviðgerð hjá þessum einstaklingum.
Við komumst að því að áhrif D-vítamíns eru skammtaháð,“ segir Dr. Kurt Lu, höfundur rannsóknarinnar og lektor í húðlækningum við háskólasjúkrahúsin sem nefnd eru. Því hærri sem skammtur er, því betri áhrif.
D-vítamín virkjar viðgerðargen í húðinni
Við trúum því að D-vítamín stuðli að myndun verndarhindrunar í húðinni með bólgueyðandi áhrifum þess. Það sem kom á óvart var að ákveðinn skammtur af D-vítamíni bældi ekki aðeins bólgu heldur virkjaði viðgerðargen í húðinni.
Þetta jók magn bólgueyðandi ensíma (arginasa-1), sem aftur virkjaði önnur bólgueyðandi efnasambönd og flýtti fyrir viðgerð vefja.
Þetta er fyrsta rannsóknin sem er tileinkuð áhrifum D-vítamíns á bráða bólgu.
Prófessor Lu lagði að sjálfsögðu áherslu á að miðað við þessa rannsókn ætti ekki að skipta yfir í að taka stóra skammta af D-vítamíni við sólbruna héðan í frá. Að lokum myndu skammtarnir af D-vítamíni sem voru prófaðir mun fara yfir ráðlagðan dagskammt FDA, 400 ae. (Í Þýskalandi er almennt mælt með 800 ae, í Sviss 600 til 800 ae). Niðurstöðurnar lofa þó góðu og ættu að hvetja til frekari rannsókna í þessum efnum.
D-vítamín fyrir sólbruna og til að mæta daglegum þörfum
Hins vegar, þar sem 400 til 800 ae getur sjaldan lagað D-vítamínskort eða dekkað daglega D-vítamínþörf (á veturna), eru sérfræðingar löngu farnir að hunsa opinberar ráðleggingar um nauðsynlegan D-vítamínskammt og mæla með mjög háum upphafsskammti, sérstaklega til að bæta úr D-vítamínskorti.
