Florentina Lewis
Vasten is een herstelregime voor het hele lichaam, vooral de lever. Obesitas, een ongezond voedingspatroon en overmatig alcoholgebruik kunnen dit ernstig aantasten en het risico op chronische ziekten vergroten. Intermitterend vasten en therapeutisch vasten kunnen de lever helpen regenereren - na een korte tijd!
Tijdelijke aanduiding voor video
Al snel wordt duidelijk dat vasten goed moet zijn voor de lever als je kijkt naar de functie ervan in het lichaam: de lever is het belangrijkste orgaan voor de stofwisseling. Het breekt niet alleen vetten, koolhydraten en eiwitten af, maar ook schadelijke en giftige stoffen die we dagelijks binnenkrijgen via de voeding. Tegelijkertijd worden stoffen die het lichaam niet direct nodig heeft, waaronder vet, opgeslagen in de levercellen. Dus als je te veel vet eet, vormen zich grotere afzettingen die ervoor zorgen dat de lever opzwelt. Dit verhoogt het risico op chronische ziekten zoals leververvetting of levercirrose aanzienlijk.
Afhankelijk van het type vasten wordt ofwel de tijd tussen de maaltijden sterk verlengd en het aantal maaltijden verminderd, ofwel het aantal calorieën drastisch verminderd. Dit kan op natuurlijke wijze de gezondheid van de lever herstellen - drie onderzoeken hebben precies onderzocht hoe.
Intermitterend vasten ontlast de lever
Om leververvetting te voorkomen adviseren experts maximaal drie maaltijden per dag en geen tussendoortjes. Want de lever heeft tijd nodig om vet en andere stoffen af te breken. Als het niet lukt omdat de pauzes tussen individuele maaltijden en tussendoortjes te kort zijn, zullen er onvermijdelijk vetophopingen optreden.
Intermitterend vasten, dat in de klassieke versie een pauze van 16 uur tussen de twee toegestane maaltijden vereist, geeft de lever voldoende tijd om zijn werk te doen. In een experiment met muizen konden onderzoekers van de Universiteit van Sydney aantonen dat intermitterend vasten, om de dag uitgevoerd, een positief effect heeft op de vetstofwisseling in de lever en dus afzettingen afbreekt. Omdat de lever wordt ontlast door intermitterend vasten, wordt het in de therapeutische praktijk vaak gebruikt als behandelmethode voor latente leververvetting.
Therapeutisch vasten vermindert het risico op leverziekten
Overgewicht zorgt ervoor dat overtollig vet zich ophoopt in de lever, wat kan leiden tot chronische leverziekte. In het ergste geval dreigt levercirrose. Een vastenperiode van slechts acht tot negen dagen kan het risico op een leverziekte sterk verminderen, zo ontdekten Duitse onderzoekers. In een studie met 697 proefpersonen die licht of sterk verhoogde levervetwaarden hadden, liet therapeutisch vasten een significant effect op de lever zien.
Therapeutisch vasten is een vorm van vasten die ongeveer 100 jaar geleden is ontwikkeld door de Duitse arts Otto Buchinger. Het wordt gebruikt bij de behandeling van een breed scala aan ziekten en is een van de zwaarste behandelingen bij vasten. Want de dagelijkse energie-inname is beperkt tot slechts 300 tot 400 calorieën. Het dagmenu bestaat uit groentebouillon (0.25 l), vruchten- of groentesap (0.25 l), minimaal 2.5 liter water en honing (30 gram). De kuur wordt meestal uitgevoerd gedurende zeven tot tien dagen.
De studiedeelnemers mochten alleen maximaal 250 kilocalorieën per dag consumeren via vruchtensappen en bouillon. Aan het einde van de therapeutische vastenkuur konden de proefpersonen niet alleen uitkijken naar gewichtsverlies en een kleinere middelomtrek. Vasten normaliseerde ook de leverwaarden.
Effect van vasten op de lever: één eiwit is cruciaal
Onderzoekers van het Duitse Kankeronderzoekscentrum hebben samen met wetenschappers van Helmholtz Zentrum München en het Duitse Centrum voor Diabetesonderzoek ontdekt wat er precies in de lever gebeurt tijdens vasten.
Hiervoor onderzochten de onderzoekers levercellen bij proefpersonen die eerder op dieet waren geweest. Ze merkten op dat hoe minder voedingsstoffen de cellen kregen, hoe vaker ze een eiwit produceerden. De zogenaamde 'Groeistop en DNA-schade-induceerbaar' – kortweg GADD45β. Het molecuul was voorheen meer bekend in verband met het herstel van schade aan het genoom en de celcyclus.
De experimenten van de wetenschappers tonen aan: dat GADD45β de opname van vetzuren in de lever regelt. Als het eiwit ontbreekt, ontstaat er makkelijker een leververvetting en stijgt de bloedsuikerspiegel. Het verhogen van het GADD45β-niveau normaliseert het vetgehalte van de lever. Ook de suikerstofwisseling verbetert. "Dus de stress op de levercellen veroorzaakt door vasten lijkt de productie van GADD45β te stimuleren, die vervolgens het metabolisme aanpast aan de lage voedselinname", vat studieleider Adam J. Rose samen.
