John Myers
Choroby cywilizacyjne mają wspólny mianownik: odżywianie. Dieta bogata w węglowodany, zwykle z dużą ilością produktów z białej mąki, prowadzi do szybko widocznych objawów, takich jak otyłość i cukrzyca typu 2 (cukrzyca). Ale diabeł tkwi w różnorodności. Zupełnie inne choroby też zaczynają się od niewłaściwej diety.
Cukrzyca od zbyt dużej ilości węglowodanów
Całkowicie przestarzałe jest nazywanie cukrzycy „cukrzycą wieku dorosłego”. Bardziej odpowiednie i aktualne byłyby określenia takie jak „cukrzyca cywilizacyjna” czy „cukrzyca żywieniowa”, ponieważ coraz więcej młodych ludzi od dłuższego czasu choruje na cukrzycę typu 2. Również coraz więcej dzieci.
Schemat jest zawsze taki sam: zbyt duża ilość węglowodanów w organizmie podnosi poziom cukru we krwi. Jeśli poziom cukru we krwi jest stale wysoki, organizm przekształca nadmiar węglowodanów w tłuszcz. Około 20 miliardów komórek tłuszczowych w organizmie – z których większość znajduje się w jamie brzusznej i biodrach – musi zwiększyć swoją zdolność magazynowania…
Badanie z udziałem 84,000 56 pielęgniarek jako ochotników przyniosło zdumiewający wynik: po zastąpieniu zaledwie pięciu (!) procent spożywanych węglowodanów jednonienasyconymi kwasami tłuszczowymi ryzyko cukrzycy zmniejszyło się o procent.
Oczywiście wskazane jest kompensowanie także innych czynników ryzyka rozwoju cukrzycy, zwłaszcza braku ruchu fizycznego. Często cytowana „dziedziczna predyspozycja” odgrywa niewielką lub żadną rolę w rzeczywistości.
Indeks glikemiczny w odniesieniu do węglowodanów
Aby móc prawidłowo sklasyfikować węglowodany, należy wziąć pod uwagę indeks glikemiczny. Ta wartość służy do określenia wpływu pokarmu zawierającego węglowodany na poziom cukru we krwi.
Podczas spożywania węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym poziom cukru we krwi w organizmie gwałtownie wzrasta, ponieważ organizm przetwarza węglowodany w cukier.
Teraz trzustka musi wyprodukować znacznie więcej insuliny, aby cukier mógł dostać się do komórek ciała. Węglowodany o niskim indeksie glikemicznym podlegają temu samemu procesowi, tylko wolniej.
Wszystkie rodzaje cukru i wszystkie produkty z białej mąki mają wysoki indeks glikemiczny, podobnie jak banany i ziemniaki. Większość innych owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych ma niskie wartości glikemiczne, więc są zdecydowanie lepszym wyborem.
Kwasy omega-3 chronią przed cukrzycą
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 zapewniają szczególnie skuteczną ochronę przed cukrzycą, ponieważ poprawiają insulinooporność organizmu. Każdy, kto regularnie spożywa te tłuszcze, może założyć, że ryzyko zachorowania na cukrzycę zmniejsza się o około połowę.
Kwasy omega-3 wspomagają tworzenie osteoblastów
Kwasy tłuszczowe omega-3 sprzyjają również tworzeniu się osteoblastów. Są to komórki odpowiedzialne za tworzenie kości. Kwasy tłuszczowe omega-3 mają zatem również korzystny wpływ na funkcje stawów, zwłaszcza w przypadku bólu stawów i ograniczonej ruchomości.
Kwasy omega-3 chronią nerwy
Kwasy tłuszczowe omega-3 są również niezbędne dla mózgu. Mózg składa się w 60 procentach z tłuszczu, a około 40 procent tłuszczu mózgowego składa się z substancji DHA i EPA.
Co ciekawe i znaczące, roślinny kwas alfa-linolenowy, który należy do kwasów tłuszczowych omega-3, może być częściowo przekształcany w organizmie w DHA i EPA.
Kwasy tłuszczowe omega-3 pomagają również zachować elastyczność osłonek komórek nerwowych. Ta warstwa mieliny składa się w około 75 procentach z tłuszczu, z dominującymi kwasami tłuszczowymi omega-3 i omega-6.
Kwasy tłuszczowe omega-3 mogą chronić przed chorobą Alzheimera
Badanie przeprowadzone na 1,600 osobach wykazało, że regularne spożywanie kwasów tłuszczowych omega-3 poprawia ich sprawność umysłową. Nowe badania wskazują nawet, że te kwasy tłuszczowe przyczyniają się do zwiększonej ochrony przed chorobą Alzheimera.
Poprawa koncentracji, myślenia i pamięci została już jednoznacznie udowodniona. Kwasy tłuszczowe omega-3 również przyczyniają się do poprawy nastroju, być może porównywalnej z działaniem antydepresantów.
Kwasy tłuszczowe omega-3 a zdrowie oczu
Ludzkie oko potrzebuje wielu substancji ochronnych, z których najważniejsze są wtórne roślinne substancje czynne. Chronią oczy przed słabym wzrokiem i zwyrodnieniem plamki żółtej. Najważniejsze są karotenoidy likopen i luteina, które znajdują się w wielu warzywach.
Długołańcuchowy kwas tłuszczowy omega-3 DHA, który może częściowo powstawać w organizmie człowieka z krótkołańcuchowego kwasu tłuszczowego omega-3, kwasu alfa-linolenowego, jest szczególnie ważny dla siatkówki. Niedobór kwasów tłuszczowych omega-3 prowadzi do suchości i zapalenia oczu, aw przypadku poważniejszych niedoborów do niewyraźnego widzenia.
Kwasy omega-3 poprawiają zaopatrzenie w tlen
Statystycznie średnia długość życia na greckiej Krecie jest o około dziesięć lat wyższa niż w Niemczech. Zawały serca są znacznie rzadsze na Krecie, a wskaźniki zachorowań na raka są o połowę niższe niż w północnej Europie. Różnice te można wytłumaczyć między innymi odmienną dietą ludności Krety, przede wszystkim regularnym spożywaniem ryb (które dostarczają kwasów tłuszczowych omega-3), ale oczywiście także spożywaniem dużej ilości oliwek i oliwa z oliwek, która ma właściwości przeciwnowotworowe i przeciwnowotworowe, dostarcza zdrowych dla serca tłuszczów jednonienasyconych.
Kiedy dobry olej jest wytwarzany w delikatny sposób, zawiera również wyższy poziom witaminy E. Ta witamina chroni komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki. Jednocześnie kwasy tłuszczowe omega-3 poprawiają zaopatrzenie komórek organizmu w tlen.
Jest to istotne, ponieważ brak tlenu jest cechą charakterystyczną komórek rakowych. Najpóźniej w tym momencie staje się oczywiste, jak ważny jest dobry olej w walce z rakiem.
Kwasy tłuszczowe omega-3 łagodzą stany zapalne
Osoby cierpiące na przewlekłe choroby zapalne mają zwiększone ryzyko zachorowania na raka. Przewlekłe zapalenie wątroby może łatwo doprowadzić do raka wątroby, a przewlekły stan zapalny przełyku do przerażającego raka przełyku.
Jak już wspomniano w związku z zapaleniem stawów, kwasy tłuszczowe omega-3 są w zasadzie w stanie uspokoić wszelkie stany zapalne, które mogą występować w organizmie.
Badanie przeprowadzone w USA wykazało, że podwyższony poziom CRP (jest to marker stanu zapalnego, który można wykryć w badaniu krwi) prowadzi do podwojenia ryzyka zachorowania na raka jelita grubego.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że kwasy tłuszczowe omega-3 mogą również prowadzić do poprawy poziomu przewlekłych chorób zapalnych jelit.
Zarówno wrzodziejące zapalenie jelita grubego, jak i choroba Leśniowskiego-Crohna występują prawie wyłącznie w krajach, w których spożycie węglowodanów i niezdrowych tłuszczów jest szczególnie wysokie.
Kwasy omega-3 w przyrodzie
Kwasy tłuszczowe omega-3 występują w bardzo różnych proporcjach w rybach i roślinach. Na przykład w niektórych tłustych rybach jadalnych, takich jak łosoś i anchois.
Jednak zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 wynosi tutaj nieco ponad 1 procent. Jednak długowieczne ryby drapieżne, takie jak miecznik i tuńczyk, zawierają metylortęć, szczególnie toksyczną i szkodliwą postać rtęci.
Pokarmy roślinne również dostarczają kwasów tłuszczowych omega-3: olej lniany zawiera do 50 procent kwasów tłuszczowych omega-3 w postaci kwasu alfa-linolenowego, olej konopny 17 procent, olej z orzechów włoskich 13 procent, a olej rzepakowy 9 procent kwasu alfa-linolenowego .
Wysokiej jakości oleje tylko do zimnej kuchni
Ponieważ wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 są wrażliwe na ciepło, najlepiej podawać je w zimnych daniach. Oleje roślinne, które są szczególnie bogate w kwasy tłuszczowe omega, obejmują:
Olej lniany, olej konopny, olej szafranowy, olej z pestek winogron, olej z orzechów włoskich, olej z kiełków pszenicy, olej słonecznikowy, olej sojowy i olej z pestek dyni
Oleje te można również polać gotową potrawą po ugotowaniu lub smażeniu. Ze względu na dużą zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 olejów tych nie wolno pod żadnym pozorem podgrzewać, ponieważ może to spowodować powstanie szkodliwych substancji, np. szkodliwych tłuszczów trans, które są znane ze swojego potencjału rakotwórczego.
Ostatecznie jakość olejków zawsze decyduje o korzyściach, jakie organizm z nich czerpie. Im mniej zanieczyszczają nasiona oleiste (jakość organiczna) i im łagodniejszy jest proces produkcji (natywny, tłoczony na zimno, nierafinowany, nie dezodoryzowany), tym cenniejszy jest olej.
Stałe chłodzenie jest ważne w przypadku olejów o wysokiej zawartości omega-3. Olej lniany, który nie jest schłodzony, prosto z otwartej półki w sklepie, może szybko zjełczeć. Również w domu butelkę należy zawsze przechowywać w lodówce i zużyć w ciągu 3 miesięcy.
Tłuszcze nasycone wysokiej jakości (organiczne) są szczególnie odpowiednie do smażenia i gotowania, ponieważ są wysoce termostabilne. Zalecany jest organiczny olej kokosowy. Olej kokosowy jest bogaty w kwas laurynowy, który korzystnie wpływa na wiele procesów zachodzących w organizmie.
