Ukuze bakhulise ama-hazelnuts, abalimi baseChile basebenzisa izibulala-zinambuzane osekunesikhathi eside zivinjelwe e-EU. Amantongomane asafinyelela kithi eYurophu ngethoni - isibonelo ngendlela ye-Nutella. Iyingozi kangakanani isibulala-zinambuzane kumantongomane?
I-Nutella, i-Hanuta, i-Duplo njalonjalo - inkampani ye-confectionery i-Ferrero idinga amanani amangalisayo wama-hazelnuts ngemikhiqizo yayo. Uma kuziwa kukhilimu we-hazelnut, i-Nutella ingumholi wemakethe ongenambangi eJalimane. Ingxenye enkulu yama-hazelnuts ivela eChile. Isibulala-zinambuzane esiyingozi kakhulu esivinjelwe eYurophu sisetshenziswa lapho: i-paraquat. "Ama-hazelnuts" anezibulala-zinambuzane" kwakuyisihloko esithi "Weltspiegel" ngempelasonto.
Isibulala-zinambuzane seParaquat: Sisemthethweni eChile
Ukusetshenziswa kwe-paraquat yobuthi bezolimo kuvinjelwe eYurophu, kodwa ingasetshenziswa ngokusemthethweni eChile. Ngokocwaningo lwe-Pesticide Action Network (PAN), isamba somuthi wokubulala ukhula sifuthwa emasimini e-Ferrero hazelnut e-Chile. I-athikili eku-Weltspiegel ikhombisa ama-paraquat canisters angenalutho emasimini. Isidakamizwa sinobuthi obukhulu: Ngokusho kwe-PAN, i-paraquat ingaholela ekuhlulekeni kwezinso, ukuphefumula noma ukulimala kokubona nesibindi. Ukulimala kwesikhumba kanye nokulimala kombungu esibelethweni nakho kuhlotshaniswa nobuthi. Ngaphezu kwe-paraquat, i-glyphosate iphinde isetshenziswe: izimpawu ezisemasimini enkampani kaFerrero eChile zixwayisa ngesibulala-zinambuzane.
Ngokomthetho, icala licacile: umbulali wokhula angasetshenziswa eChile. I-Paraquat akumele isabonakala emikhiqizweni eqediwe engathengwa e-Europe.
Isibuko somhlaba sicele isitatimende sikaFerrero. UFerrero wabelane ngokuthi izinto zabo zokusetshenziswa zihlolelwa ubuthi bezitshalo: “Wonke ama-hazelnuts (…) ayahlaziywa ukuze kutholakale ukungcola okungaba khona okufana ne-paraquat (…). Kuze kube manje azikho izinsalela ezitholakele.” Ukuhlaziya kwethu kwangaphambilini kuqinisekisa lokhu: Ngokokuhlangenwe nakho kwethu kanye nalokho kwelabhorethri yethu, egxile ekuhlaziyeni izibulala-zinambuzane, ubuthi bezolimo abuvamile ukungena emantongomaneni. I-Nutella yahlaziywa yi-TEST ngo-March 2018 ukuze kutholwe i-paraquat: izinsalela azikwazanga ukuqinisekiswa ilabhorethri.
Iyini imiphumela yokusebenzisa izibulala-zinambuzane kubantu baseChile?
Ngisho noma ama-hazelnuts afuthwe engasigulisi ngempela, into eyingozi kakhulu iyingozi enkulu kubantu abasebenza emasimini noma abahlala eduze kwawo. Izikole zivame ukuba eduze kwamasimu lapho kusetshenziswa khona izibulala-zinambuzane, ngaphandle kwebanga eliphephile. Ngokusho kuka-Weltspiegel, othishanhloko sebevele bahlaba umkhosi futhi bakhala ngobunzima obukhulu ekufundeni kwabafundi. Ngaphezu kwalokho, ubuthi bezolimo kusolwa ukuthi bubangela umdlavuza.
Ososayensi bafuna ukuthi kuvalwe izibulala-zinambuzane okusolakala ukuthi zizo. Encwadini evulelekile eya kuFerrero, i-TAZ iyachaza: “Akukhona mayelana nezinsalela emkhiqizweni wokugcina – kumayelana nesibopho sakho senkampani ekuhlinzekweni kwempahla kanye nokugwema umdlavuza phakathi kwabasebenzi basemapulazini kanye nezakhamuzi.” Siphinde sicabange: Kufanele kuvunywe kuphela eYurophu izibulala-zinambuzane zisetshenziswa. Ngaphezu kwalokho, i-glyphosate ebulala ukhula ephikisanayo kufanele ekugcineni ivinjelwe.